Slangenbeet
U bent gebeten door een (gif)slang of wilt meer informatie over wat u kunt doen bij een slangenbeet.
Wij helpen u graag verder. Deze pagina laat u zien wat u moet doen wanneer u bent gebeten door een (gif)slang, wat de symptomen van een beet kunnen zijn, maar ook hoe u een slangenbeet kunt voorkomen en hoe u kunt zien of u door een gifslang of een wurgslang gebeten bent. Mocht u na het lezen van deze informatie alsnog vragen of op/aanmerkingen hebben, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen.
Wat moet u WEL doen
- Stel het slachtoffer gerust. Voorkom allereerst de kans op nog een beet, verwijder de persoon uit de directe omgeving van de slang. Blijf kalm, wanneer u in paniek raakt gaat uw hart sneller kloppen, wat zorgt voor een snellere bloedsomloop en wat dus ook uiteindelijk zorgt voor een snellere omloop van het gif.
- Houdt het slachtoffer stil en laat hem/haar zo min mogelijk bewegen. Het gif beweegt zich door het lymfe, niet door de bloedstroom (mits de injectie rechtstreeks in de bloedbaan terecht is gekomen wat zelden voorkomt). Beweging kan ervoor zorgen dat het gif zich sneller verspreid.
- Verwijder ringen of knellende voorwerpen.
- Regel zo spoedig mogelijk vervoer naar een medische post.
- Noteer;
De naam/uiterlijk van de slang (behandeling verschilt per soort, en kennis van het exacte soort is noodzakelijk!)
Tijdstip en plaats van de beet
Medische voorgeschiedenis van het slachtoffer
LET OP: de kop van een slang kan nog lange tijd nadat het gedood is bijten en gif toedienen! Neem geen risico’s bij het najagen of doden van de slang om meerdere beten te voorkomen!
Wat moet u NIET doen
- Doe NIETS met de wond. niet snijden, niet zuigen, niet masseren, niet boven het vuur houden etc. Dit heeft allemaal geen effect of negatief effect.
- Bind uw ledemaat niet strak af, dit helpt niet om het gif tegen te gaan maar zal eerder een ophoping veroorzaken.
- Geef het slachtoffer geen alcohol of sigaretten of verdovende middelen.
Hoe herkent u het verschil tussen een beet van een giftige slang of een wurgslang?
Allereerst is het altijd belangrijk en fijn om beten van een slang te herkennen. Een giftige slang laat doorgaans een andere afdruk achter dan een wurgslang. Wanneer u gebeten bent door een wurgslang heeft u oppervlakkige verzorgen nodig zoals het schoonmaken van de wond en een pleister of verband. Wanneer u echter wordt gebeten door een giftige slang zijn er andere acties nodig. Op de onderstaande afbeeldingen is een duidelijk verschil te zien. De eerste hand is getroffen door een giftige slang. Herkenbaar zijn de twee tandafdrukken, aangezien giftige slangen twee tanden beschikken die aanzienlijk groter zijn dan de rest. De rechter hand is getroffen door een wurgslang, ofwel een niet giftige lang. Zij beschikken over rijen tanden met allemaal redelijk hetzelfde formaat.
Gifslangen van Suriname
Suriname heeft 12 potentieel dodelijke slangen. Wanneer je deze herkent weet je altijd bij welke slangenbeet je naar het ziekenhuis moet. Wanneer je twijfelt adviseren wij om evengoed te gaan. Suriname heeft 6 addersoorten en 6 koraalsoorten. In de poster hier beneden zien jullie deze slangen. Deze educatieve posters is ook te koop. Handig voor degene die meer willen leren of bijvoorbeeld bedrijven die geregeld in contact komen met slangen. De Labaria (gewone lanspuntslang) is de meest bekende in Suriname. Hij komt ook geregeld voor, zowel in de stad als in het binnenland. De rest komt wat minder vaak voor maar er is natuurlijk altijd een kans dat je ze tegenkomt. Deze slangen bezitten gif, wat dodelijk kan zijn wanneer je gebeten wordt.
Lanspuntslang, Labaria, Owrukuku, Rasper
Bothrops atrox – max. 200 cm.
Foto: Dick Lock
Noordelijke Braziliaanse Lanspuntslang,
Bergi owrukuku
Bothrops oligobalius – max. 120 cm.
Foto: Myke Clarkson
Groene boomlanspuntslang, Popokaisneki
Bothrops bilineatus – max. 120 cm.
Foto: Dick Lock
Zuid-Amerikaanse ratelslang, Sakasneki
Crotalus durissus – max. 180 cm.
Foto: Dick Lock
Bosmeester, Makasneki
Lachesis muta – max. 375 cm.
Foto: Dick Lock
Slanke nekband koraalslang, krarasneki
Micrurus collaris – max. 60 cm.
Foto: Gertjan Martens
Echte breed-zwartbandige koraalslang, krarasneki
Micrurus hemprichii – max. 80 cm.
Foto: Mattias Hofstede
Echte Surinaamse koraalslang, krarasneki
Micrurus surinamensis – max. 140 cm.
Foto: Matt Cage
Echte lintkoraalslang, krarasneki
Micrurus lemniscatus (diutius) – max. 140 cm.
Foto: Maël Dewynter
Bruine boomlanspuntslang, Pina owrukuku
Bothrops taeniatus – max. 140 cm.
Foto: Dick Lock
Echte witgeringde zwarte koraalslang, krarasneki
Micrurus psyches – max. 90 cm.
Foto: Dick Lock
Echte breed-roodbandige koraalslang, krarasneki
Micrurus paraensis – max. 70 cm.
Foto: BIOTA
Wat is gif precies?
Gif is een combinatie van eiwitten, peptiden en moleculen die zorgen voor een dodelijke cocktail. Er zijn drie “soorten” gif namelijk; hemotoxiden, neurotoxinen en cytotoxinen. Een gifslang maakt al deze stoffen aan via hun gifklieren maar de verhoudingen verschillen per soort.
De addersoorten bezitten voornamelijk hemotoxinen en cytotoxinen. Dit gif tast weefsel en organen aan door cellen kapot te maken en tast bloed aan door te klonteren of juist te anti-klonteren. Dit kan bijvoorbeeld necrose veroorzaken.
De koraalsoorten bezitten voornamelijk neurotoxinen. Dit gif tast het zenuwstelstel aan door de signaleren van de hersenen naar het lichaam te blokkeren. Dit kan zorgen voor bijvoorbeeld verlamming van het hart.
Hoe voorkomt u een slangenbeet?
Ben slang bewust!
Slangen zijn over het algemeen schuchtere dieren en hebben de voorkeur om zich te verstoppen donkere ruimtes, onder stenen of boomtakken. Wanneer u loopt, speelt of tuiniert, let dan goed op waar u uw hand of voet plaatst zodat u niet per ongeluk op een slang stapt. Stel u zelf de vraag “zou hier een slang kunnen zijn?” Dan bent u slang bewust bezig!
Gebruik een zaklamp in het donker!
Sommige slangen zijn bij schemer of in het donker het actiefst. Gebruik altijd een zaklamp wanneer u tijdens deze momenten naar buiten gaat. Op deze manier kunt u voorkomen dat u per ongeluk op een slang gaat staan.
Maak uw huis ongedierte vrij!
Houdt muizen en ratten weg van uw erf, want deze dieren trekken slangen aan. Slangen gaan op zoek naar plekken waar deze dieren zich bevinden. Geen eten? Geen slangen.
Maak uw huis en tuin slang-veilig!
Houdt paden schoon, gras kort en verwijder materialen die zich opstapelen langs uw huis. Onderzoek uw huis, ziet u een plek waar een slang in zou kunnen? Maak de gaten of andere openingen dicht.
Respecteer de slang!
Als u een slang vindt, pak deze niet op of probeer het te doden. Slangen zijn niet agressief, dus houdt ze in de gaten van een afstand. Wanneer de slang zich buiten bevindt zal deze vanzelf er weer vandoor gaan. Wanneer de slang zich binnenshuis bevindt kunt u SPS bellen!